Deze bijdrage verscheen oorspronkelijk op 25 januari 2011 op leefdaal.be.
Ten zuiden van het voetbalveld van Leefdaal, vlak bij de grens tussen de parochies Bertem en Leefdaal, staat een kapel toegewijd aan Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes. Het is een rechthoekige niskapel, opgetrokken in baksteen volledig met cement bezet, en gedekt met een eenvoudig zadeldak. Op de rondboog boven de nis staat geschreven ‘O. L. Vrouw van Lourdes B. V. O.’ en achteraan op een ruitvormige steen ‘Gesticht door J.B. De Wals en D. Van Eycken 1878’.
Het gebouwtje staat in de berm van de Kerstraat die eens de voornaamste verbinding was tussen Sint-Verone en Bertem. Zij is alleen te bereiken langs een aantal treden en is omringd door een halfcirkelvormig muurtje, deels als borstwering en deels als bescherming tegen de omliggende aarde.
In de nis staat een Mariabeeld met een wit kleed, witte sluier, blauwe gordel en een gele roos op elke voet. Voor haar knielt het meisje Bernadette. Het is de typische uitbeelding van de verschijningen in 1858 in het Franse stadje, na de dogmaverklaring van de Onbevlekte Ontvangenis door Pius IX in 1854.
De stichters, het echtpaar Jan-Baptist De Wals en Dorothea Van Eycken, behoorden tot gekende Bertemse families. Het is niet duidelijk of zij ooit in Lourdes zijn geweest of alleen getroffen waren door de weerklank van de verschijningen in de grot van Massabielle. Blijkbaar hebben zij ook een stichting opgericht die het voortbestaan van de kapel moest verzekeren.
Vele jaren hebben de families Ectors en Saerens uit Bertem de kapel puik verzorgd. Maar zelfs families hebben niet het eeuwige leven. Na een lange eeuw hebben anderen de taak op zich genomen. Hun inzet kon niet beletten dat het gebouwtje in 1999 door ouderdom en vandalisme in een beklagenswaardige toestand verkeerde.
De ornithologische vereniging, zeg maar de vogelbond, De Zanglijster, vierde in dat jaar zijn veertigste verjaardag. Om het feest een blijvend karakter te verlenen zouden zij het kapelletje herstellen. Dank zij voorzitter Jean Troisfontaine, toenmalig secretaris Roger Houtmeyers, vele andere leden en met enige hulp van het gemeentebestuur gebeurde het wonder. De oude kapel van Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes is mooier dan ooit. De feestelijke inwijding gebeurde op 30 april 2000.
De Zanglijster verzekert verder het onderhoud. En zie, vele mensen uit Bertem en Leefdaal komen weer wat verpozing zoeken bij het Mariabeeldje en laten een kaarsje branden.
(Willy Brumagne, 1932-2013)
Erfgoedkamer 