Het Coigehof

Deze bijdrage verscheen oorspronkelijk op 22 januari 2011 op leefdaal.be.

---

Het Coigehof ligt in de uiterste noordwestelijke hoek van Leefdaal en dus ook van de gemeente Bertem. Over het ontstaan van het hof weet men erg weinig, tenzij dat het misschien wel meer dan duizend jaar oud is.

Rond de hoeve is een ontginningsgehucht de Coige ontstaan. Over de betekenis van de ietwat vreemde naam is al heel wat geschreven, maar niemand vond een bevredigende oplossing.

Het Coigehof in 1907

Het gehucht behoorde eertijds tot het domein van de hertog van Brabant, niet tot dat van de heer van Leefdaal. Toch maakte het altijd deel uit van de Sint-Lambertusparochie van dit dorp.

De Augustijnenpriorij van Groenendaal in het Zoniënwoud verwierf de hoeve en haar tientallen hectare land op het einde van de vijftiende eeuw. Zij vernieuwde de gebouwen grondig in 1734-1738 en vormde het geheel om tot een mooie vierkantshoeve in bak- en zandsteenstijl. Zij behield het hof tot bij haar opheffing in 1784.

Het kwam in 1797 in het bezit van een Brusselse speculant en later van adellijke families.

Het landbouwbedrijf was altijd een van de grootste van Leefdaal. Belangrijke pachtersfamilies leidden het tot 1958. In dat jaar is het hele domein in tientallen delen verkocht. De hoeve en de omliggende hectaren kwamen in het bezit van eigenaars die weinig belangstelling hadden voor de oude gebouwen. Zij aasden op een verkavelingsvergunning om hun bezit om te zetten in een nieuwe woonwijk.

Het opzet is maar gedeeltelijk gelukt en dan nog voor enkele hectaren die verkocht zijn aan de bouwmaatschappij Elk zijn huis uit Tervuren.

De Augustijnerhoeve in Bertembos
(bron: beeldbank Onroerend Erfgoed)

Een reeks opeenvolgende bewoners huurden ondertussen de hoevegebouwen. Zij bekommerden er zich meestal weinig om. Deel na deel stortte in, tot alles volkomen onbewoonbaar was. De vroegere machtige hoeve is niet veel meer dan een reusachtige puinhoop.

Gelukkig staat op het gehucht Bertembos nog een zusterhof. Het was eertijds eigendom van de Augustijnenpriorij van Leuven.

(Willy Brumagne, 1932-2013)