Deze bijdrage verscheen oorspronkelijk op 22 januari 2011 op leefdaal.be.
Fiere buren na de restauratie in 1973
(dia: Willy Brumagne)
Op de noordelijke helling van het smalle, groene Voerdal, langs de grens van Leefdaal met Vossem staat op de berm voor een landelijke woning de kapel van Puttebos. De naam, vroeger Pittebos of Pitsenbos, heeft waarschijnlijk te maken met het Leuvense College van Pitsenburg, dat in de omgeving landerijen bezat.
De oorsprong is onbekend. Misschien hing aanvankelijk alleen een houten kapelletje aan een grenspaal tussen de beide zusterparochies. In 1655 getuigde de pastoor van Leefdaal dat de plaats in de zestiende eeuw als miraculeus gold en dat de kapel op een wonderbare wijze aan de vernieling door de beeldenstormers ontsnapte.
In 1636 is op kosten van enkele plaatselijke vooraanstaanden en van de pastoors van Leefdaal en Duisburg een eenvoudige stenen kapel opgetrokken. De bouw ving aan na de beproevingen van het jaar 1635. Een aftrekkend Frans leger verwoestte de streek en lag aan de basis van een pestepidemie te Vossem en vooral te Leefdaal. In een maand tijd stierf een aanzienlijk deel van de bevolking.
De bewoners van het gehucht Puttebos, dat ver van de parochiekerk lag, dringen dikwijls aan op een nieuw gebouw, waarin een eucharistieviering mogelijk zou zijn. De pastoor van Leefdaal vond het een goed idee.
De huidige kapel is in 1727 gebouwd, zoals aangegeven op een witte steen in het fronton. De opdrachtgeefster was waarschijnlijk Catharina Fernandina van Brouchoven, barones van Leefdaal, die ze bouwen liet als herinnering aan haar vader Jan Baptist, graaf van Bergeyck, de best bekende staatsman van zijn tijd.
Tegel verkocht ter financiering van de restauratie in 1973
Het gebouwtje bestaat uit een kleine vierkante beuk afgesloten met een driezijdige apsis. Het pronkstuk van het gebouwtje is het lijstgeveltje. Een dergelijke vormgeving is een barokkenmerk. De uitbundigheid van deze stijl is flink getemperd door traditionele elementen. Voor de bouw zijn de gewone streekmaterialen gebruikt: warmrode, met houten gebakken steen verlevendigd met speklagen, hoekkettingen en een fraai boogdeurtje in kalkzandsteen.
Het harmonische samengaan van de verschillende invloeden maakt van de kapel een pareltje van landelijke bouwkunst. Een dergelijk evenwicht van vormgeving en versiering, van elegantie is zelden bereikt in de eenvoudige landelijke bouwsels.
(Willy Brumagne, 1932-2013)
De kapel in 1977 (uit de beeldbank van het agentschap Onroerend Erfgoed)
Erfgoedkamer 