Willy Brumagne schreef dit artikel voor de Huiskrant van het Woonzorgcentrum Sint-Bernardus. Op 21 augustus 2012 werd het ook gepubliceerd op leefdaal.be.

De Boerinnenbond voor het Parochiaal Centrum bij haar vijfentwintigste verjaardag in 1961
Het Parochiaal Centrum (PC) in Leefdaal is op 12 juni 1960 ingehuldigd, ruim vijftig jaar geleden. Het heeft een ouderdom bereikt die toelaat te spreken van een ‘monument’. Het werd als dusdanig tijdens de Open Monumentendag op 9 september 2012 letterlijk en figuurlijk in de bloemetjes gezet.

De eerste vrijwilliger: onderpastoor Paul Kerremans
In het dorp bestond na de Tweede Wereldoorlog een opvallend gebrek aan geschikte lokalen voor het oplevende gemeenschapsleven. Op de plaatselijke overheid kon als bouwheer niet worden gerekend. Dit is niet noodzakelijk een vorm van kritiek. Bijna nergens in de dorpen nam de plaatselijke overheid enig initiatief ter zake. De oplossing moest komen van de parochie. Pastoor Tony Jacobs werd de grote bezieler en geldschieter; zijn onderpastoor Paul Kerremans de grote werker.
De bouwwijze van het nieuwe PC kon, zeker op het platteland, revolutionair worden genoemd. Het werd geen nostalgische terugkeer naar een oude bouwwijze, wel een eenvoudig gebouw met strakke volumes. Niet iedereen in het dorp bleek akkoord. Sommigen beweerden dat het geheel binnen het jaar zou instorten. En zie, meer dan vijftig jaar daarna beginnen overal in de gemeente woonhuizen op te rijzen die volgens dezelfde technieken zijn opgetrokken. Het ging grotendeels om een skeletbouw die wezenlijk verschilde van de stapelbouw die vroeger bijna uitsluitend werd gebruikt. Op die wijze kon men flink besparen op de bouwkosten.
Het nieuwe centrum bleek een weldaad voor vele verenigingen. Zij beschikten eindelijk over degelijke vergaderzalen: de Chiromeisjes hadden eindelijk twee propere lokalen, BJB-meisjes en kajotters beleefden hun gouden jaren; de Boerengilde kende een heropbloei al verminderde het aantal landbouwers geleidelijk; de Boerinnengilde vernieuwde zich en kende zoals de KWB een forse ledenaangroei. De plaatselijke Seniorenbond werd in 1962 opgericht en viert dit jaar zijn ‘gouden jubileum’.

De oorspronkelijke keuken was maar half zo groot als nu (de andere helft was ingenomen door de parochiale openbare bibliotheek) en het kookgerei werd gedeeld met de jeugdverenigingen. Lène Vlasselaer en Julia Vermylen waren de vaste keukenprinsessen, ook op de chirobivakken.
In de volgende jaren hebben honderden feesten, concerten, optredens en duizenden vergaderingen in het PC plaatsgehad.
De bouwkosten bedroegen aanvankelijk anderhalf miljoen Belgische frank en, met alle indirecte kosten, bijna twee miljoen. Hierbij is geen rekening gehouden met het vele vrijwilligerswerk. De welvaartsstijging in de jaren zestig van de voorgaande eeuw vergemakkelijkte de afbetaling van de schulden. De opbrengsten van een tiental ‘Vlaamse kermissen’ en de giften volstonden. Helaas, geen enkel gebouw blijkt eeuwig zonder feilen. Het onderhoud woog zwaar op de budgetten. Maar het PC kan nog moeiteloos de vergelijking doorstaan met recentere ‘culturele centra’.
Architect was de jonge Frans Michiel Viérin (1932-2011). Hij was een dorpsgenoot en behoorde tot een geslacht van befaamde bouwmeesters. Hij werd lid van de architectenverenigingen die onder meer de witte wijk ‘Varenberg’ in Bertem uittekende. Hij lag aan de basis van vele woningen in de wijk ‘Opakker’ (Hofakker) in Leefdaal. Ook hier was de volksopinie aanvankelijk eerder afwijzend. Toch spraken en spreken kenners – ook in Nederland! – met veel waardering over deze verwezenlijkingen.
Viérin bouwde vooral in Leefdaal een aantal privé-woningen in een wat getemperd modernisme. Hij hield zoveel mogelijk rekening met de wensen van de bouwheren, maar weigerde pertinent opdrachten met belangrijke afwijkingen van zijn opvattingen. Bij zijn overlijden in april 2011 bleek de hoge waardering die hij bij velen genoot.
(Willy Brumagne, 1932-2013)
Pingback: Het klooster en het Parochiaal Centrum | Erfgoedkamer